1911 tarihinde, Balkanlarda, 2.315. 293 müslüman nüfus yaşıyordu.. Bulgar, Sırp ve Yunan düzenli ordular ve çeteler tarafından yapılan saldırılar sonucu geride, 870.114 müslüman Türk ahali kaldı.. 413.000 müslüman Türk'ün göç ettiği biliniyor, sonuçta, 632.408 insan, sadece Türk ve müslüman olduğu için, doğrudan saldırılarla imha edilmiştir. Yalnız Kavala bölgesinde 7000 sığınmacının katledildiği kayıtlara geçmiştir.
Balkanlarda yaşanan bu trajedi hakkında hiçbir batı parlamentosunda alınmış bir karar yoktur.
Balkanlarda yaşanan facialarda,1948 Tarihli Soykırım sözleşmesinde tanımlanan soykırım suçunun bütün unsurları mevcuttur.
Ermeni tehciri bir iskan uygulaması olarak başlamış ve sadece bir bölgedeki Ermeni vatandaşları kapsamış ve (Osmanlı ordusuna karşı silaha sarılan ve onlara lojistik destek verenler) imparatorluk sınırları içinde bir nakil zorunluluğu doğmuştur.,
1878 Berlin anlaşması madde 61 ile, Babıali, Ermenilerin..kürtler ve Çerkeslere karşı emniyet ve huzurlarını korumayı taahhüt etmiştir...
Zamanın Hükümeti'nin, batılı devletlere karşı yaptığı açıklamada, tehcir hareketinin, ; "..sırf memleketin asayiş ve inzibatını temin ve muhafaza mecburiyetine müstenit olduğu, tarafsız görülen katolik ve protestanlara dokunulmadığı.." bildirilmiştir...
İskana tabi tutulan ahali'nin tüm ihtiyaçları (yiyecek sağlık v.d,) Muhacirin tahsisatından karşılanmış ve hastalar, yetimler ve diğer bazı guruplar, kapsam dışında tutulmuştur.
Göç esnasında, seyyar hastahanelerde çeşitli ülkelere mensup sağlık ekiplerinin görev yapmalarına izin verilmiştir.
Yol boyunca, kafilelere saldırı yapanlar yargılanarak cezalandırılmıştır. Ayrıca,belirtmek gerekir ki, kafilelere yapılan saldırıların Kürt, Türk, Çerkes.... gibi hangi tebaa dan yapıldığı da tartışılan bir konu olmuştur.
Savaş sonuçlanınca, "geri dönüş kanunu "çıkarılmış ve göçmen haline gelenlerin dönüşünün önü açılmıştır.
Tehcire tabi tutulan nüfusun önemli bir bölümünün Suriyede bulunduğuna dair belgeler mevcut olup, bu rakam , "kayıplar" sayısının tartışmalı olduğunu ortaya koymaktadır..
Alınan bütün tedbirlere rağmen, büyük kayıplar yaşanmıştır. insancıl bir çözüm olarak ve zaruret nedeniyle öngörülen cephe gerisine gönderme başarısızlığa uğramış, imparatorluğun millet-i sadıkası büyük acılar ve ağır kayıplar yaşamıştır.
Uluslararası Hukuk ve Soykırımı Önleme Sözleşmesi hükümleri bakımından, soykırım kasdı yoktur ve yaşanan büyük felaket soykırım eylemi sonucu değildir..Bu büyük yarayı iki devlet ve dünyaya yayılmış ermeni halkı ile birlikte, aramızda sağaltabiliriz. Meseleyi,bu felaketin asli müsebbibi olan emperyal kışkırtıcılardan kurtarmalıyız.
Bu toprakları vatan tutmuş herkesin gönül hafızasında bir sarı gelin vardır..

Adaletli Yargıç