1887 yılında Avrupa seyahatine çıkan Japon Prens Komatsu tarafından Sultan II. Abdülhamid"e hediye edilen 6 parçalık paravanın içerisinde 22 adet gazete kupürü bulundu. 132 yıl önce hediyelere yastık görevi gören gazete kupürleri, Japon"da 1870-1887 tarihleri arasında yaşanan olaylara ışık tutacak.
Edinilen bilgiye göre, 1887 yılında Avrupa seyahatine çıkan Prens Komatsu ve yanında bulunan heyet Eylül ayında İstanbul"a geldi. Burada II. Abdülhamid"le görüşen prens, Japon İmparatoru Meiji tarafından gönderilen Japonların en şerefli nişanı Kikuka-Daijushô ve beraberinde getirdiği hediyeleri II. Abdülhamid"e takdim etti. Ziyarette Prens Komatsu"nun II. Abdülhamid"e hediye ettiği eşyaların arasında nakışlı bir paravan da yer aldı. Dolmabahçe Sarayı"nda uzun yıllardır sergilenen paravan, geçtiğimiz ay restore edilmek üzere Milli Saraylar Tekstil Konservasyon ve Restorasyon Atölyesi"ne getirildi. Atölyedeki uzman restoratörler, analizleri esnasında ilginç detaylara rastladı. Paravanın iç astar bölümünde 1887 yılına ait gazete kupürleri bulundu. Bu gelişmenin ardından kupürler de koruma ve onarıma alındı.
Yapılan analiz ve araştırmaların ardından gazete parçalarının Kanji alfabesiyle yazıldığı öğrenildi. Gazete parçalarının 1870"ten başlayarak 11 Mayıs 1887 ve onu takip eden günleri işaret ettiği görüldü. 22 parçadan oluşan kupürlerin çoğunda reklam ve ilanlar yer alsa da 1887"nin Japonya"sına ait önemli ipuçları verdiği görüldü. Gazete parçalarından birinin bir edebiyat gazetesine ait olduğu ve bu kupürde Japon şairlerin şiirlerinden kesitler yer aldığı görüldü. Gündelik olayların anlatıldığı gazete parçalarında ise Çin"deki Amerikan elçiliğinden, Japonlara yönelik matematik öğretiminden, bankalar ve mali işlerden, koruma aletleri, genel günlük haberler, Japon mimarlık tarihine ilişkin yazılar ve hayvanlardan bahsedildiği ifade edildi.
Gazete kupürleri hakkında bilgi veren Milli Saraylar İdaresi Restorasyon ve Teknik İşlerden Sorumlu Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Ahmet Çapoğlu, “Paravanımız milli saraylar envanterinde olan bir paravandır. Menşei Japonya"dır. 1887 yılında o zamanki Japon prensi Avrupa seyahatine çıkıyor. Eylül 1887"de de İstanbul"a gelmiş. İstanbul"da Sultan II. Abdülhamid"in huzuruna çıkıyor. Dönemin imparatoru tarafından Abdülhamid"e tevdi edilen en şerefli nişanı takdim ederken beraberinde getirdiği hediyeleri de takdim ediyor. Bu paravan takdim edilen hediyelerden bir tanesidir. Özelliği de Japon el işleme sanatı ile ipek kumaş üzerine doğadan esinlenerek işlenen bezemeleri içermektedir. Tabi 132 yıl süresince tarihe ışık tutuyor. 132 yıllık sürede bir takım aşınma olmuş. Bu nedenle ekiplerimiz paravanı restorasyon ve konservasyona alıyorlar” açıklamasını yaptı.
Çalışmalar sırasında 22 adet gazete kupürü bulunduğunu belirten Çapoğlu, “Arkadaşlarımız bakıyorlar ki iç astar kumaşının altında 22 adet gazete kupürü var. Arkadaşlarımızın ilgisini çekiyor. Araştırma ve incelemeler neticesinde gazete kupürlerinin 1870 ile 11 Mayıs 1887 tarihine denk düşen gazete kupürleri olduğu anlaşıldı. Gazetelerin edebiyat gazetesi olduğu ve Japon şairlerinden örnekler içerdiği, hatta bazı eserlerin kaç ciltten oluştuğu hakkında bilgiler var. Güncel olaylardan, elçiliklerden, emniyet, güvenlik konularından bilgiler var. Gündelik olaylardan kesitler var. Gazetelerin bir dolgu malzemesi, bir yastık görevi görsün diye kullanıldığını düşünüyoruz. Gazetelerin orijinalliğine zarar vermeden çalışmaları tamamlamak istiyoruz. Gazete kupürlerinin altına Japon kağıtlarını yerleştirdik. Bir dolgu malzemesi olarak değil bir eser olarak ilgi görüyor. Birkaç ay içerisinde çalışmalarımızı tamamlayarak eserlerin sergilenmesini istiyoruz. Eserler özgün bir şekilde bir araya getirilecek” dedi.
(İHA)