1918-20 yılları arasında Ruslarla girilen savaşta çok sevdiği atının ölmesi üzerine kafasını keserek ahırında saklayan Kaya Pehlivan lakaplı Oltulu halk kahramanının kesik at başı, 100 yıldır konulduğu ahırda duruyor.Kaya Pehlivan'ın gelini 89 yaşındaki Ulviye Dağaşan, 70 yıl önce gelin olarak geldiğinde ahırdaki100 yıllık at başının hikâyesini öğrendiğini belirterek, “Kayınpederim Kaya Pehlivan o yıllarda Ruslarla yapılan savaşta çok sevdiği bir atının olduğunu hep anlatırdı. Kayınpederim, yine savaş esnasında ölen atı için çok üzüldüğünü söylerdi. Yaşlandığında Ruslarla yapılan savaş anılarını anlatırdı. Savaş sırasında kaybettiği atının kafasını getirip Oltu'daki ahırına koyduğunu bizlere o anlatmıştı. Sakın bunu buradan kaldırmayın, derdi. Sanırım 100 yıl olmuştur bu at kafası halen daha ahırımızda kayınpederimin bıraktığı yerde duruyor.” diye konuştu.Ahırdaki at kafasının halen daha konulduğu yerde durduğunu dile getiren Ulviye Dağaşan, “O zamandan bu zamana her şey kayboldu, gitti. Ancak at başı konulduğu yerde kaldı.” dedi.Kaya Pehlivan'ın torunu Ümran Özlük Dağaşan ise dedesinden kalan bu at başının aileleri için ayrı bir değeri olduğunu dile getirerek, “Annem ve babam hep bu at başı ile büyüyüp yaşlandılar. Tatil için geldiğim memleketim Oltu'da ahırı dolaşırken at başının yerinde durduğunu görünce çok duygulandım. Bunu buraya koyanların hiçbiri şuan hayatta değil. Tarihi bir anlamı olması yanında bu at başı aynı zamanda bir hatıralarımızın da en yakın şahididir.” şeklinde konuştu.Yıllar sonra baba ocağını ziyarete geldiğinde doğup büyüdüğü evi ziyaret ederken ahırdaki at başının halen konulduğu yerde durduğunu görünce bir hayli duygulandığını ifade eden Ümran Özlük Dağaşan, neredeyse yıkılmak üzere olan ahırdaki at başını temizledikten sonra evinde saklayacağını söyledi.Ümran Özlük Dağaşan, “Geçmişimizden kalan bir miras olma özelliği nedeniyle bu at başını evimde saklayacağım. Ben de babamdan duymuştum. Kuğu gibi boynu, salkım söğüt gibi yeleleri varmış bu atın. Evin kızlarının en büyük zevki, babalarının atının kuyruğunu örerek mavi boncuk takmakmış. Dedem atını çok severmiş. Hatta Oltu'nun kurtuluşunda bile dedem Kaya Pehlivan'ın bu atın üzerinde olduğu söylenirdi.” dedi.İlçedeki tarihi eserleri koruma adına yeterince duyarlılık gösterilmediğinden yakınan Oltu eşrafından Bayram Arpa, “Tarihimize bu kadar kayıtsız kalmayı anlamak mümkün değil. Tarihinde bir devlet kurma şerefine dahi nail olmuş Oltu'da tarihi eserlere gereken önemin verilmemesi başta yetkililer olmak üzere hepimizin eksikliğidir.” diye konuştu.

DURSUN MURAT AYDIN
ERZURUM