Yeni neslin sigortalı iş bulduğu zaman ‘Lületaşı' sanatını terk ettiğini savunan yarım asırlık madenciler, devletin bu değere sahip çıkmasını istiyor.ABD, Yunanistan, Çek Cumhuriyeti, Fransa, İspanya ve Fas'ın bazı bölgelerinde de çıkartılan, ancak ticari olarak işlenebilir en kaliteli yataklarının bulunduğu Beyaz Altın köyündeki ocaklarda lületaşı, toprağın altında çeşitli mesafelerde bulunuyor. Yaz aylarında genellikle çiftçilikle uğraşan köylüler, kış aylarının yaklaşmasıyla kendi imkanlarıyla açtıkları kuyulardan lületaşı çıkartıyor. Tamamen insan gücüyle çıkartılan lületaşları, daha sonra işlenmek üzere işin ustalarına satılıyor. Köylüler, en önemli geçim kaynakları olan lületaşına devletin yeteri kadar ilgi göstermediğini iddia ederek, Türkiye'nin ve Eskişehir'in en önemli değerleri arasındaki lületaşına sahip çıkılmasını istiyorlar.Lületaşı ocaklarını ziyaret eden Eskişehir Lületaşı Esnafları Derneği Başkanı Behçethan Aktaş, lületaşının en yoğun olarak çıktığı Beyaz Altın köyüne, burada yaşayanlar dışında başka kimsenin giremediğini belirterek, buradaki lületaşı ocaklarının tüzel kişilere ait olduğunu söyledi.Lületaşının sadece Eskişehir'de çıktığını öne süren Aktaş, “Lületaşı dünyada sadece Eskişehir'de çıkartılıyor. Söylendiği gibi Kenya'da veya farklı ülkelerde de çıkıyor gibi şeyler yok. Sadece Eskişehir'de çıkıyor ve en zengin yataklar da bizim köyümüzde bulunuyor. Ayrıca lületaşını en faal duyuran ve dünyaya satan yerde bizim köyümüzdür. Lületaşı dünyanın hemen hemen her ülkesine gidiyor. Mesela Kore'ye gidiyor. Koreliler de buraya geliyor. Çin'den de çok fazla talep var. Ama orada çok fazla taklit olayları olduğu için oraya göndermiyoruz. Ayrıca lületaşını Avrupa ülkelerine de yoğun olarak ithal ediyoruz” dedi.Aktaş, lületaşına devletin desteğinin çok az olduğunu ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı Murat Mercan'dan lületaşına ilgi göstermesini beklediklerini de kaydetti.Yarım asırdır ocaklardan maden çıkaran Mehmet Özsalta, şimdiki gençlerin bu mesleği sürdürmek istemediğini ifade ederek, yaptıkları işin insan gücüyle yapılan zor bir zanaat olduğunu aktardı.40 senelik lületaşı madencisi Hasan Soyal ise, lületaşının ocaklardan çeşitli büyüklüklerde çıktığını anlatarak, şuanda geçmişteki kadar kaliteli taşların bulunmadığını belirtti. Soyal, yeni neslin lületaşına heves etmediğinden de şikayet ederek, şunları söyledi:“Yeni nesil şimdi lületaşı kuyularına heves etmiyor. Buldukları zaman hemen fabrikalarda sigortalı işe giriyor. Burada sayılı kişiler kaldı, onlar da emekli kişilerdir. Yaptığımız zanaat da zor bir zanaat, sabır isteyen, teşkilat isteyen bir zanaat ve ağır bir meslektir. Ayrıca devletimizden lületaşına daha fazla ilgi, alaka göstermesini bekliyoruz.”

KADİR ÇETİN
ESKİŞEHİR