Zonguldak'ın Çaycuma ilçesinde bahçesinden Roma dönemine ait tarihi eserler çıkan Nizamettin Oral, kamulaştırma için istediği 600 bin TL yerine 173 bin TL'lik bedeli öğrenince itiraz etti. Arazi mahkemelik olurken, gece gündüz nöbet tutan Nizamettin Oral, geceleri uyku uyuyamadığını, çok zor şartlar altında araziyi korumaya çalıştığını söyledi.Çaycuma ilçesine bağlı Kadıoğlu köyünde ikamet eden 69 yaşındaki Nizamettin Oral, 2008 yılında bahçesine sera kurarken ilginç bir durumla karşılaştı. Maden işçiliğinden emekli olan Oral, toprağa çaktığı seranın demirleri ilerlemeyince toprağı kazdı. Geç Roma-Erken Bizans dönemine ait olduğu tahmin edilen Zeugma mozaikleri ile karşılaşan Oral, jandarmaya haber verdi. Kültür Bakanlığı tarafından koruma altına alınan arazide 5 yıldır kazı çalışmaları yapıldı. Yedi emin olarak teslim edilen bahçedeki kalıntıların zarar görmemesi için gece gündüz nöbet tutan ve hiçbir maddi destek görmemesinden yakınan Oral, son yapılan restorasyon çalışmalarının ardından 173 bin TL kamulaştırma bedeli çıkartılınca bu bedeli yetersiz buldu. Oral'ın itirazı üzerine olay yargıya taşındı. Yapılan incelemeler sonucunda bir dönüm arazi ve üç katlı evi için 620 bin TL isteyen Oral, mahkemenin kesin bilirkişi raporunun ardından yeniden kamulaştırma bedelinin ortaya çıkacağını söyledi. 2008 yılında ortaya çıkan kazılar nedeniyle geceleri uyku uyuyamadığını, çok zor şartlar altında araziyi korumaya çalıştığını ifade eden Nizamettin Oral, şunları söyledi:“Sera kurarken biz demirleri kaynak yapmak için topraktan aşağıya inmedi. Merak ettik. Kazdıktan sonra değişik taşlar çıktı, resimler çıktı. Onların değerli olup olmadığını biz bilmeyiz. Allah köyümüze böyle güzel bir nimet verdi. İnşallah hayırlı olur. 5 seneden beri çalışıyorlar. Zeugma mozaiklerinde tamirat yaptılar. Ekipler burada çalışmalar yaptı. Üzerlerini kapattıktan sonra gittiler. Burayı kamulaştırma için bizi Zonguldak'a çağırdılar. Fakat orada bize verilen teklif çok az olduğu için ben kabul etmedim, itiraz ettim. Bir dönüm yerle beraber üç kat evime 173 bin TL teklif ettiler. Benim evim diğer araziler gibi değil. Yerimde Zeugma mozaikleri çıktı. Yol kenarında ve biz üç aileyiz. Biz, daire başına Çaycuma'dan komisyon geldi. Dairelere 150 bin TL istedim. Yerin metresine 80 lira istedim. 620 bine yakın hesabımıza göre tutuyordu. 450 bin TL daireler tutuyordu, arazi ile beraber 600 bini buluyordu. Olmadı, biz de itiraz ettik. Şu anda mahkemenin bilirkişi sonucuna göre devletimiz bilir.”İHA'ya konuşan Çaycuma Belediye Başkanı Mithat Gülşen ise, ortaya çıkan tarihi eserlerin Çaycuma ilçesine marka şehirler konusunda büyük katkı sağlayacağını söyledi. Mahkemenin bilirkişi yoluyla kesin kamulaştırma bedelini tespit edeceğini belirten Gülşen, “Kadıoğlu Roma dönemine ait Zeugma kazıları Kültür Bakanlığımız tarafından takip edilmektedir. Kazının bu sene en son restorasyon, tamirat çalışmaları yapıldı. Buranın kamulaştırılması söz konusudur. Şahsen bizler dönemin Zonguldak Valisi Erol Ayyıldız'a rica etmek kaydıyla Tabiat Kültür Varlıkları'nın Zonguldak fonundan yaklaşık bir sene önce buranın kamulaştırılmasını talep ettik. Buraya yaklaşık tüm yazışmalar bittikten sonra 180 bin TL dolayında ödeme yapılması noktasında kamulaştırılma bedeli çıkartıldı. Biz öyle biliyoruz. Vatandaşımızın itirazı oldu. Vatandaşımız yüklü bir miktar para talep etti. Şu anda konu mahkemelik oldu. Mahkeme, bilirkişi yoluyla buranın kamulaştırma bedelini tespit edecek. Bu bilirkişi ile tespit edildikten sonra yer Zonguldak İl Özel İdaremizin uhdesine geçmiş olacak. Kamulaştırılma çalışması bitmiş olacak” diye konuştu.Kültür Bakanlığı ile protokol imzaladıklarını söyleyen Başkan Gülşen, arazide yapılacak olan inşaat ve restorasyon çalışmalarının ardından işletime açılmasını beklediklerini bildirdi. Gülşen, “Buranın projelendirilmesi gerekiyor. Keşfi hazırlanması gerekiyor. Yine inşaatı, yapımı gerekmektedir. Biz, Kültür Bakanlığımıza şu teklifi de getirdik. Belediye olarak burayı işletebileceğimizi söyledik. Çünkü Kadıoğlu Zeugma kazıları bizim için marka şehirler konusunda çok önemlidir. Çaycuma bundan sonra yoğurdunun yanında Zeugma eserleriyle ün kazanacaktır” dedi.Restorasyon çalışmaları tamamlanan tarihi eserlerin üzerleri toprak ile kapatılırken, kamulaştırma çalışmalarının ardından inşaat çalışmaları başlayacak olan bölge işletilmeye açılacak.

ONUR ALTINDAĞ
ZONGULDAK