Mülteciler , BM Anlaşması ve 1948 insan Hakları Evrensel Beyannamesi sürecinden bu yana, uluslararası toplumun gözlem gözetim ve himayesi altında.
Mültecilerin Hukuki durumu bakımından esas olan husus, "mülteci" meselesinin, içtimai ve insani mahiyeti.

21 .yy, batı medeniyetinin, müsebbibi olduğu, orta doğu ağırlıklı mülteci dramları karşısındaki acizliğinin, ortaya çıktığı bir dönem oldu/oluyor.

Türkiye, "çekincelerine" rağmen, mültecilerin hukuki durumuna dair Sözleşme'nin gereğini en yüksek seviyede yerine getiren devlet konumunda.
Sözleşmeye koyduğu çekinceler bakımından, ülke sınırları içinde barınma imkanı tanıdığı iSuriyeliler "mülteci" statüsünde olmayıp, "misafir" konumunda ve Türk hukuku'nun yetki ve görev alanı içinde..
Bu nedenlerle de Mülteciler Yüksek Komiserliği denetimi altında bulunmuyor.

Uluslararası Af Örgütü, Türkiye , "mülteciler "bakımından güvenli ülke "değil değerlendirmesi yaparken, Sözleşme hükümlerini aşan gereksiz bir değerlendirmede bulunuyor.

Türkiye'nin bu konumu bakımından, uluslararası insan hakları gözlemcileri, "takdir ve teşvik" dışında,ortaya koydukları bütün yargı'larında, kendi varlık nedenlerini inkar etmiş oluyorlar.

Türkiye-AB arasındaki, Suriyeden AB ülkelerine ( özellikle Yunanistan) Türkiye'den ,yasa dışı( vizesiz) giriş yapan üçüncü ülke vatandaşlarının Türkiye'ye "Geri Kabul Anlaşması" mültecilerin hukuki durumuna dair Uluslararası sözleşme'nin, hükümlerini aşmak için yapılan muvazaalı bir işlem mahiyetinde.. Avrupa Birliği ülkelerine fili(kaçak) giriş yapmış Suriyelileri, "uluslararası mülteci" statüsünden, Türkiye'de "misafir" statüsüne taşıyor ve sorumluluk Türkiye'nin sırtına bindiriliyor. Sözleşme yükümlülüklerini yerine getirmeyip, Türkiye'yi bir tampon bölge konumunda istismar etmek ahlaki bir tutum sayılamaz.

Türkiye'nin, Suriye içinde " güvenli bölge" taleplerini, Suriye kürtlerine alan açmak için kulak arkası edenler, kendi değerlerinin hukuki çerçevelerine de riayet etmiyor, Türkiye'ye "kriter" dayatırken, kendi kriterlerine dahi uymuyorlar ve ciddiyet sorunu yaşıyorlar.

Hayati Gezici