Chp'li vekil vatana ihanet kavramı/yargılaması üzerinden Cumhurbaşkanını eleştirince, Akp tarafı , "milletin adamı" başlığı altında , yakın tarihe dramatik göndermeler yaptı..
"Millet" daha ziyade, muhafazakar siyasette yüksek değer atfedilen bir kavram.
Menderes geleneği üzerinden , Erdoğan'a kadar çizilen düz çizgideki liderler, bu hassasiyetin temsilcileri olarak kabul ve daha ileri seviyede demokrat olarak kabul ediliyorlar..
Devlete mesafeli olup milletin banisi olarak anılıyorlar..
Cumhuriyet ise , kuruluş aşamasında "Halkçılık" kavramını ön çıkardı, her türlü ayrımcılığa karşı, siyasal eşitliği önceleyen bir muhtevada kullandı..
Yönetim biçiminin uluslaşmasının halkçılık ile ilişkisine vurgu yaptı ve demokratik sisteminin temel şartı olarak kabul etti..
1921 Anayasası ilk maddesi ile; " egemenlik kayıtsız şartsız ulusundur, yönetim biçimi halkın geleceğini eylemli olarak kendisinin belirlemesi ve yönetmesidir " ilkesi benimsendi. Yönetim biçimi olarak da "halk hükümeti" vurgusu öne çıkarıldı.
Bugün yönetim biçimi ise, son anayasa değişikliği ile, "tek kişilik yürütme" olarak tanımlanıyor, "hükümet" kavramı ise tedavülden kalktı, sekreterya hizmeti veren atanmışlardan oluşuyor.. Dolayısı ile, "halk hükümeti" kavramı ile "tek kişilik yürütme" kavramı arasında herhangi bir ortak nokta yok..
Son anayasa değişikliği, sonuçları itibarı ile millet ve halk ayrışmasında özel bir öneme sahip ve yönetim biçiminde aşırı kişiselleşme ile , ciddi bir nüans farkı ortaya çıkmış bulunuyor...
"Vatana ihanet" suçu, siyaset literatüründe en üst seviyede ağırlığa sahip..
Kurtuluş Savaşını yöneten meclis 29 Nisan 1920 tarihinde ve 2 numara olarak, İhanet-i vataniye (vatana ihanet) kanun düzenlemesi yaptı..
Devlet ve meclise karşı her türlü bozguncu fiili kapsamı içine aldı, 25 Şubat 1925 yılında da, ek bir madde ile ;" dini ve mukaddesatı siyasi amaçlara alet etmek maksadıyla cemiyet kuranları da" , aynı kapsam içinde değerlendirdi..
İlk meclisin 2 numarasında- "vatana ihaneti" düzenleyen kanun, 12 Nisan 1991 tarih 3713 sayılı "Terörle Mücadele Kanunu" ile yürürlükten kaldırıldı, ..
Halihazırda Ceza Kanununda bu kavrama uygun tipik bir düzenleme yok..
Yürürlükteki Ceza Kanunu m. 303 ile m.308 arasında düzenlenen fiiller, unsurları bakımından , aynı kavram kapsamında değerlendirilebilecek nitelikteler..
Genel olarak -temel milli yararlara aykırı eylemler- bu kapsamda kabul ediliyorlar..
Hiçbir siyasetçi , hangi mülahaza ile olursa olsun, bu nitelikte fiillerin "faili" olarak düşünülemez..
Burada mesele vatan ihanet suçlaması dışında, tarihi perspektifte, , halk ve millet kavramları üzerinden, kurucu Cumhuriyet değerlerindeki farklılaşma/ayrışma.
"Milletin adamı" ile "halkın adamı" arasındaki siyasi makasın açılması, toplumsal stresi arttırıyor..


İsmail Canıtez