Atatürk Orman Çiftliği üzerine yaptırılan ihtişamlı Cumhurbaşkanlığı Yerleşkesi saray olarak adlandırılırken, Cumhurbaşkanı "külliye" olarak nitelendirmeye başladı.

Külliye, geleneksel tarifinde, cami ve civarında, imaret, türbe, kütüphane, hamam, aşevi, kervansaray, çarşı, okul, hastahane, tekke, zaviye bölümlerinden oluşan yapılar topluluğu olarak tanımlanıyor.

Cumhurbaşkanı, verdiği davetlerden sonuncusunda, 1000 kişilik bir aş evinin inşa edilmekte olduğunu söyledi (mevcut, 400-500 kişilik alanın yetmediğinden bahsetti).

Davetlilere, önce genel gidişat hakkında bir konferans veriliyor ve sonra bir ikram yapılıyor. Son olarak esnaf gurubuna, diş kirası olarak kravat da hediye edildi.

İslam toplumsal hayatında, Cami, Külliye'nin merkezi olarak telakki ediliyor. Camiler etrafında gelişen yaşam, giderek külliye halinde mekanlaşıyor. Vakıf hukuku ve hayrat (cumhurbaşkanlığı bütçesi bu ihtiyaca gerek bırakmayacak kadar yeterli) ile yönetişim sağlanıyor.
Cumhurbaşkanı, yaklaşık 8 milyon kitaplık devasa bir kütüphane inşa edileceğini de açıkladı (halka açık olacak).

Cumhurbaşkanlığı külliyesinde, cami mevcut, konaklama imkanı sağlayan bir bölümün de (kervansaray) mevcut olduğu biliniyor. Aşevi,kütüphane yapılaşması tamamlandıktan sonra, diğer külliye muktezaları da gündeme gelebilir... Bu kadar gelişmiş bir yapılanmada bir sağlık ünitesinin(hastahane) de bulunması gerekiyor.

Külliyede çalışan sayısı nazara alınınca, yakınları için, okul da zorunlu. Bir Osmanlı hamamı da geleneksele katkı sağlar. Çarşı ihtiyacı da külliyeye uygun bir konsept ile ele alınabilir. Külliye'nin imaret ihtiyacını sağlayan bir bölüm de zaten zorunluluk arzediyor ve muhtemelen faal halde.
Külliye geleneği bakımından zorunlu olan, tekke zaviye ve türbe, 'bugün'ün konuları değil...

Cumhurbaşkanlığı Köşkü "modernist" anlayışından, Cumhurbaşkanlığı Külliye'sine dönüş ,bir anlamda geleneğe rücu etmek anlamı da taşıyor...


Hayal Gündüz