Anayasa Mahkemesi, resmi nikah yapılmadan dini nikah yapılmasını suç sayan ceza kanunu maddesini iptal etmiş ve 1999 yılında oy birliği ile reddettiği itiraz başvurusunu bu defa , 4 muhalefete oyuna karşı ,7 oy ile kabul ederek eski içtihadından dönmüş..
Yüksek mahkemeler de , diğer derece mahkemeleri gibi, gerekçelerin tutarlı olması halinde , içtihad değişikliğine gidebilirler..
Anayasa Mahkemesi resmi nikaha öncelik veren eski kararında, Aile, (kadın), ana ve çocukların korunmasının kamu düzeni ve kamu yararı bakımından öncelikli ve bu nedenle de resmi nikahın yasal koruması sağlanarak dini nikahın yapılmasının, Anayasa ve kanuna uygun olduğuna işaret etmişti..
Anayasa Mahkemesi yeni kararında, "nikahsız yaşayan çiftlere ceza verilmezken (nikahsız yaşama suç teşkil etmezken),"öncelikle dini nikah kıymanın suç sayılmasının eşitlik ilşkesine aykırılık teşkil ettiğini ileri sürmüş..
Anayasa Mahkemesi, eşitlik ilkesi ile ilgili yeni yaklaşımında da eski kararlarından dönüş yapmış bulunuyor..
Anayasa Mahkemesi, , kanun önünde eşitlik ilkesi ,(AY m. 10) ile ilgili 2013 tarihli kararı'nın gerekçesinde:,
"kanun önünde eşitlik ilkesi hukuksal durumları aynı olanlar için söz konusudur, bu ilke ile eylemli değil hukuksal eşitlik öngörülmüştür, eşitlik ilkesinin amacı, aynı durumda olan kişilerin aynı işleme tabi tutulmalarını sağlamak ,ayırım yapılmasını ve ayrıcalık tanınmasını önlemek.." tarif ve amacına vurgu yapmaktadır....
Nikahsız beraberlikler ile nikah altında yaşamayı tercih edenler (dini ve resmi nikah arasında etik anlamda bir mahiyet farkı bulunmamakta olup, fark, hukuki statü bakımından ortaya çıkmaktadır) arasında ,sevgi ve saygıya dayalı beraberlik bakımından bir mahiyet farkı olmamakla birlikte, hukuksal bir eşitlik konumu bulunmamakta olup. bu nedenle de eşitlik ilkesine aykırı bir uygulama söz konusu değildir.
Kararın diğer gerekçeleri olan, din ve vicdan özgürlüğü ve özel hayatın korunması ilkelerine aykırılık hallerinin, zorlama bir gerekçe çeşitlendirilmesi olduğu anlaşılıyor.. Dini nikahın da resmi nikah gibi , din ve vicdan özgürlüğü ve özel hayatın korunması bakımından, farklı telakki edilmediği bir toplumsal olgunluk seviyesine ulaşalı çok oldu..
Anayasa Mahkemesi, temel hak ve özgürlükler bakımından nihai karar mercii, karar gerekçelerinin standartlarının hak temelli ol arak tecelli etmesi zorunluluğu var..Son beş ayda 100 kadın öldürüldü ve bu gerçek bir utanç tablosu olarak karşımızda duruyor, kadınları inanç ve vicdan özürlüklerini de koruyarak, daha çok yasal güvence altına almak, bütün kurumların sorumluluğunda..
Yeni Anayasa Mahkemesi binasının kapısında bulunan Adalet perisinin gözleri bağlı değil, esasında kimleri yargıladığını görmemesi için kapalı olması gerekiyor..Adalet perisini kendi haline bırakmadan adaletin tecellisi zor..

İHSANİ ÖZKESE